Narsisizm, İş hayatı ve Aşk
(gtag.js) Tanrı Zeus çapkındır ve karısı Hera'yı oyalayacak birine ihtiyaç duymaktadır ve karısını oyalama görevini Eko'ya verir. Zeus ne zaman çapkınlık yapmaya çıksa, Eko Hera'yı lafa tutmaktadır ve Hera'nın durumu fark etmesini engellemektedir.
Eko çok güzel bir kızdır, o kadar güzeldir ki gören bir daha bakmadan edememektedir. Eko güzelliği kadar nam salmış ise de kötü bir huyu ile de tanınmaktadır. Ne zaman konuşmaya başlasa lafın sonu gelmemektedir, aşırı gevezeliği çevresindekileri bunaltmaktadır.
Hera Eko'nun kendisini oyaladığını fark eder. Eko'yu cezalandıramaya karar verir, Hera'nın yaptığı büyü ile Eko artık sadece karşısındaki kişinin son sözlerini tekrar edebilecektir. Eko Karaburun' un (eski adıyla Mimas), Mimas dağında (Bozdağ) dolaşarak ve hiç kendi düşüncelerini ifade etmeden ve başkalarının son sözlerini tekrar ederek zaman geçirmektedir.
Eko bir gün Ormanda gezerken ırmak ilahı Kephissos ile arındırıcı suların bekçi perisi Liriope’nin oğlu olarak doğan Narkissos görür ve ona aşık olur. Narkissos doğmadan önce Kâhin Tiresias, Narkissos’ un annesi ve babasına “Narkissos’un kendini hiçbir zaman kendi yüzünü görmediği sürece yaşayacağını bildirmişlerdir.
Narkissos çok yakışıklıdır ve bütün kızlar ona aşıktır. Çok kuvvetlidir, çok çekicidir. Eko Hera'nın büyüsü nedeni ile yakışıklı ile tek laf edemeyeceğini bilmektedir. Ancak yinede ormanda onun yanına gitmek ister, dal çıtırdamasını duyan avcı orda biri mi var der ve Eko tekrar eder "orda bir mi var". Avcı " hey, merhaba" der, Eko "Merhaba" der, Avcı Eko'yu görür ancak ilgilenmez ve çeker gider.
Eko aşkına karşılık bulamadığı ve hiç bir zaman da Narkissos ile konuşamayacağını bildiği için Karaburun mimas dağlarındaki bir mağarada ağlayarak üzüntüden ölür ve kemikleri kayaya dönüşür ve kayaya dönüşen Eko büyüdeki gibi sesleri tekrarlamaya devam etmektedir.
Bu olaydan dolayı Olimpos dağındaki tanrılar Narkissos'a kızarlar ve onu cezalandırmaya karar verirler, ormandaki gölde kendi yansımasını gören Narkissos kendi görüntüsünün yansımasına aşık olur ve yemeden içmeden kesilir ve ölür. Suyun başında kendi bedenine bakarak ölür. Ancak onun yakışıklı cesedini kimse bulamaz o nergis çiçeğine dönüşmüştür.
Bu hikaye memleketimizde Karaburun'da geçmiştir. tüm dünyada bilinen nergis, narsisizm ve narkoz kelimeleri türemiştir. Bu hikayeden doğrudan narsisizme geçmeyi düşünüyordum ancak sembolizme ve arkasındaki sırlara değinmeden geçemeyeceğim.
Narkissos’un öyküsündeki sembolizm şöyle açıklanır:
Narsis’in suda kendisini görmesi ve kendisine âşık olması, yeni üyenin önceden dışarıda aradığı en büyük sırrın, hakimiyet asasının, bilgelik anahtarının kendi içinde olduğunu fark etmesini simgeler.
- Narsis’in gitgide hissizleşmesi ve dünya yaşamına gözlerini kapamasında, dünyasal isteklerden tümüyle uzaklaşması, başka insanların önem verdiği dünyasal, maddi değerlerin kendisi için artık hiçbir şey ifade etmemesi simgelenir.
Yunus Emre'nin kendini bilmekle ilgili yazdıkları ile hikayenin gizli anlamı ne kadar benzeşmektedir.
İlim ilim bilmektir
İlim kendin bilmektir
Sen kendini bilmezsin
Ya nice okumaktır
Yemeden içmeden kesilmek yani dünya mallarından yani maddeden uzaklaşmaktır bugün birçok dinde dünya malından uzaklaşmanın ve manevi yönün kuvvetlenmesinden bahsedilmektedir.
Narsisos'tan ismi gelen güzel nergis çiçeğinin Karaburun'un florasında yer aldığını bilmekte insana ayrı bir keyif veriyor. Bahsedilen hikaye Ovidius'un çevirisinde geçmektedir ve Can Yücel 1944'te bunu çevirisini yapmıştır. Ben kişisel olarak burada anlatılan hikayeyi bir yunan mitolojisi olarak kabul edemiyorum çünkü Anadolu'da geçmiştir ve Anadolu'ya aittir.
Narsisizm konusunu hikaye ettim çünkü bugünkü konumuz " Narsisizm, İş hayatı ve Aşk", konumuz normal narsisizm, hastalık olan narsisizm konusuna hiç değinmeyeceğim, narsisizm veya Kendini sevmek, kişinin kendisini aşırı sevmesi, diğer deyişle kişinin kendisine aşık olmasıdır, kendisini beğenmesi, sevmesi, değerli, önemli hissetmesi, kendisinden memnun olması ile yakından ilişkili bir kavramdır.
Dünyada normal narsisizm kişilik üzerinde olumlu faydalarını gösteren araştırmalar mevcuttur. Narsist kişiliklerin kendini beğenmesinin sonucu yüksek özgüven döngüsü olarak geri dönmektedir, bunun sonucu olarak işinde kendine güvenerek başarı sağlamaktadır.
Kendini beğenme ve eleştiriye karşı hassasiyet geri bildirim kanallarının tıkanmasına yol açabilmektedir.
Kendini beğenme ve taktir etme yüksek motivasyon sağlayarak yüksek hedeflere ulaşma için çalışmayı, performansın artmasını yani motivasyonun yükselmesini sağlamaktadır.
Narsistler kendilerini beğendiklerinden otoriteye karşı sürekli eleştiren ve fikirlerle veya davranışlarla karşı koyma riskini içinde saklamaktadır. Narsistler Yetkili pozisyonda olduklarında otoriteyi çok ciddi ve baskıcı şekilde uygulayabilmektedir.
Narsistlerde mevcut üstünlük duygusu yargılayıcı davranışlar neticesinde iletişim kanallarının kapanmasına neden olabilmektedir.
Narsistler kendilerini beğendikleri için yaptıklarını ve yenilikleri çevre ile paylaşarak üstünlüklerinin kabulünü bekleyebilirler buda bir nevi teşhircilik gibi yorumlanabilir.
Kendini üstün gören bir çok konuda kendini haklı görme ve hak talep etmeyi doğal görürüler ve bu alan çatışmalarına, yetki çatışmalarına yol açabilir.
Narsistler empati duygusundan yoksun sayılabilirler veda iletişimde çok önemli bir yoksunluk olarak görülebilir.
Narsistler de kıskançlık duygusu ağır şekilde öne çıkabilir.
Narsistler insan kullanmayı yada zayıflıklardan istifade etmeyi tercih edebilirler.
Narsistler kendine yeterlilik duygusunun yüksekliği nedeni ile toplumdan soyutlanmayı ve yalnız olmayı tercih edebilirler veya bir müddet sonra yalnız bırakılırlar, iş hayatında network kurma konusunda eksiklikleri olarak görülebilir.
Narsisizm ve liderlik bağlantısına baktığımızda;
Olumlu ve Olumsuz etkileri olduğuna göre liderlikte narsisizmi nasıl değerlendireceğiz. Narsisizmin karizmatik liderlikte kişiliğin bir unsuru olarak düşünülebileceğini (House & Howell, 1992) bilimsel çalışma ile ortaya koymuşlardır, Karizmatik liderliğin en önemli özelliği olarak görülebileceğini (Popper, 2002) izah etmiştir.
Eğer yukarıda sayılan yüksek hedeflere ulaşma ve motivasyon konularındaki pozitif etkilerini karizmatik liderlikle birleştirirsek buna geri bildirime açıklık ve empati konusunu da ilave ettiğimizde narsist liderlerin daha başarılı olacağını söyleyebiliriz, tersi ise olumsuz sonuç doğurabilecektir.
Narsisizm ve İş yerinde liderlik bağlantısına baktığımızda;
İşyerinde narsist yöneticiler, arabası, giyimi, ofis görünümleri ve sembolleri öne çıkma isteği içinde olabilirler ve tabi vazgeçilmez dalkavukları vardır. Dalkavuklar egolarını tatmin için gereklidir. Narsist yönetici için bunları korumak için sürekli korumacı bir tavır içindedir ve bu tercih işin gereğinin önüne geçebilir. Bu tip yönetici listesinin tepesinde olanların grandiyözite sahibi olduğu söylenebilir.
Narsisizm ve İş yerinde Çalışanlar bağlantısına baktığımızda;
Catherine Mattice ve Brian Spitzberg at San Diego Devlet Üniversitesinde 2007 yılında yaptıkları çalışmada Narsisizm ile kişilerin gücünü ve etkisini olumsuz olarak kullanması arasındaki bağıntının var olduğunu orta koydular, bu şu taktiklerle olabilmektedir, İnsanların yaptıkları işleri küçümseme, görmezden gelme, dedikodu yapma, bağırma, tehdit etme, tartışma, kendinin üstün olduğunu gösteren tavır ve davranışlar olabilmektedir.
Narsisizm ve Takım/Örgüt bağlantısına baktığımızda;
Çalışanlar arasında liderler olmadığında veya yönetici baskın kişilik olmadığı durumlarda narsist kişilikler liderliği ele almakta ve yönetici davranışları sergilemektedir. Bu zaman zaman olmayan yetkilerin kullanımı sonucuna yol açabilmektedir.
Grup içinde gizli liderin ortaya çıkması ile motivasyonun yükselmesini sağlayabilir buda hedeflere ulaşmada ve başarıyı yakalama konusunda olumlu etki yaratabilir.
Narsisizm ve Aşk bağlantısına baktığımızda;
Aşık olmak birini gerçek kendiliğini sevmek ve onu desteklemek, onu onaylamak, onun kendini geliştirmesi ve dışa vurması için çaba serf etmektir. Peki ya siz bir narsiste aşık olduysanız; narsisler genelde soğuktur, bencildir ve meşgul görünmeyi severler. Sağlıklı uzun süreli ilişkilere girmeyi istemezler. Eğer onunla ilişkiye girdi iseniz sizin her türlü davranışlarını kontrol etmek ve tüm ilginin yalnızca kendilerine ait olmasını isterler.
Nasistler özgüvenleri yüksek olduğundan ve teşhircilik özellikleri nedeni ile toplum önünde dikkat çeken tipler olabilirler. Narsisler yukarıda anlattığım gibi sahip olduğu güzellikleri sergilemeyi sevdikleri için sizde bu gösterinin bir parçası olabilirsiniz.
"Armudun iyisini ayılar yer" diye bir söz vardır. Narsis davranışları ile insanlara karşı kırıcı ve bencil olabilmektedir. Bu durumda Armudun iyisini narsisler yer diyebilir miyiz? İki narsisin aşkını siz kurgulayın lütfen!
SONUÇ OLARAK:
Narsisizm zararlı değildir ve kişilikte olması liderlik, motivasyon ve bir çok alanda pozitif etkiler ile iş hayatında olumlu sonuçlar doğurmaktadır. o zaman narsisizm etkilerini olumsuz olarak görmek yerine bundan istifade etmeye çalışalım.
Narsisler yüksek öz güvenleri ile yüksek hedeflere başarı ile ulaşabilmektedir ve genelde satışta rol alanların başarılı olduğu görülmektedir.
Bu yazıyı okuduktan sonra önce kendimize bakalım ne kadar narsistiz ve çevremize bakalım ne kadar narsist var ve hangi yönde değerlendireceksiniz pozitif yönü mü yoksa olumsuz yönü mü baskın?
&. Yöneticiler ve CEO pozisyonunda grandiyözite sahibi olanların, narsislerin teşhircilik özelliği ile arabaları, sevgilileri ve gece hayatı ile öne çıkma çabaları şirket imajına zarar verebileceği için kendilerini frenlemeleri ve kendi isimlerinin şirketin önüne geçmesini durdurmaları gerekmektedir.
&. İnsan kaynakları olarak çalışanlarımıza ve adaylarımıza Narsist kişilik testi uygulayabiliriz ve çıkan sonuçlara göre elemen alımı veya eğitimler planlamasını takip edebiliriz.
- &. Geri besleme ve empati geliştirmesi için eğitim ve koçluk hizmetlerinin çalışanlarımızca kişisel gelişim için alınmasını sağlayabiliriz.
- &. Şirket ve grup çalışmalarında dedikodu yapan ve olumsuz tutumda olanların analiz sonuçlarından sonra eğitim ve koçlukla sorunlarını çözümlerini beklemek doğrudur eğer gelişim olmuyorsa çözüm bellidir.
- &. Aşırı Narsistliği dengeleyecek olan ise mütevaziliktir Kurşunkalem kadar mütevazi bir şey daha görmedim. yazmaya devam edebilmesi için devamlı küçülmesi gerekiyor. Gelin bizde makamlarımız büyüdükçe mütevaziliğimiz daha da büyüsün ki üretmeye ve saygı görmeye devam edebilelim.
Gelin Hepimiz Mütevazi Narsist Olalım.
Fikret GUZELLER