Ana Sayfaya Dönüş | En Çok Okunan Yazılarım | GüncelYazılarım | Yorumlar | İletişim |
free Siyasette Gönüllerin Fethi
free moderatör
Sorular ile Yöneticilik, liderlik ve Eğitim İlişkisi;
(gtag.js) Liderliğin standart bir tanımı ve bu tanıma herkesi uydurarak, lider olmalarını sağlayacak maymuncuk anahtarı var mıdır?
Soru 1: Herkes Yönetici olabilir mi?
Cevap 1: Evet, Yönetici kadrosuna atanan kişi yönetici olmuş yani o kadroyu doldurmuş demektir.
Soru 2: Kadroyu dolduran kişi yönetici olarak nitelenebilir mi? Başka tanımlama yapmak mümkün müdür?
Cevap 2 : Yönetici demek için risk değerlendirmesi yapması, karar alması ve şirkete yön vermesi gerekir. Yönetici aynı zamanda çalışanlarının kişisel gelişimleri için katkıda bulunur. Bazı yönetici olarak tanımladıklarımızı idareci diye tanımlamak daha doğru olur. İdareci, mevcut olan sistemi olduğu gibi korumak ve işleyişini sağlamaktan sorumludur. Risk almaz, karar almaz, üstlerine danışır. İdareci yenilik ve değişimi aramaz ve bu yönde çabası olmaz. En önemli fark yönetici, kelime kökeninde olduğu gibi YÖN verir, karar alır, İdareci ise sistemi sürdürür yani yaşatır.
Sun Tzu Felsefesiyle Stratejik Yönetim ve liderlik Eğitimi için Tıklayınız. |
Soru 3: Lider kime denir?
Cevap 3: Liderlik tep bir tip veya model olarak tanımlanamaz ve herkes için tek tip ve model bir liderlik mevcut değildir. Liderlik kavramındaki tanımlara kısaca göz atarsak ne kadar farklı bakış açıları olduğunu daha kolay anlayabiliriz.
Ø İnsan davranışlarını ve duygularını etkilemektir. (Wright-Taylor 1984)
Ø Liderlik görüşleri, eylemleri ve eğilimleri etkilemem ve yönlendirme ve yönetmedir (Bennis-Nanus 1985)
Ø Liderlik, lider ile izleyici arasında oluşan çift yönlü bir etkidir. (Argyris 1976)
Ø Liderlik etkili kişisel özelliklere bağlı bir güçtür. (Etzioni 1964)
Ø Lider, bir grubu veya örgütteki insanları belirli bir amaç doğrulusunda etkileme gücüne sahip olan kişi, liderlik ise tanımlanmış grup ve örgütsel amaçları gerçekleştirmek üzere etkileme sürecidir.
Soru 4: Herkes lider olabilir mi?
Cevap 4: Herkes lider olamaz. Liderlik konusuna farklı yaklaşımlar olduğunu görmekteyiz bu yaklaşımların, kaynakları ve bakış açılarına göre liderliğin tek bir tanıma uymadığını biliyoruz. Liderlik teorilerinin farklı konulara odaklandığını ve bu konulara dayanarak tanımlamalar yapmaya çalıştığını anlıyoruz.
Ø Özellikler yaklaşımı : Bireylerin farklı vasıf ve özelliklerine dayanmaktadır
Ø Davranış Yaklaşımı: Doğuştan sahip olunan vasıf yerine sergilenen davranışa bağlı olduğunu savunur
Ø Durumsallık yaklaşımı: Farklı koşulların değişik liderlik stillerinin gerekli olduğunu savunur.
Ülkemizde ilk defa kadınlar için pozitif ayrımcılıkla hazırlanmış liderlik Programıdır. | |
Kadın, Güç ve liderlik Eğitimi İçin Tıklayınız |
Lider, bir grubu veya örgütteki insanları belirli bir amaç doğrulusunda etkileme gücüne sahip olan kişi, liderlik ise tanımlanmış grup ve örgütsel amaçları gerçekleştirmek üzere etkileme sürecidir. Bu tanımdan hareketle herkesin aynı derecede ve etkide örgüt çalışanlarına etki edebileceğini söyleyemeyiz. Kişilerin farklı seviyede olan etki ve yönlendirmelerinden söz ederken en etkin yönlendirmeyi yapan kişi lider olarak kabul edilecektir.
Lider olabilmek için önce liderlik edeceğiniz toplumun sizi lider olarak kabul etmesi gerekir. Çevrenize bakın arkadaş grupları içinde dahi lider olarak kabul edilenleri fark edersiniz. Kişisel olarak organizasyonda çalışanlara etki seviyesi ve organizasyonda kabul görmenin farklı seviyelerde olabileceği yaklaşımından çıkan sonuç şudur. Herkes lider olamaz.
Soru 5: Her Yönetici lider olabilir mi?
Cevap 5: Her yönetici lider olamaz. Yönetici kadroya atama yolu ile gelmektedir, atama sürecinde liyakat faktörlerinin mi yoksa hatır, gönül ilişkilerinin mi etkin olduğu önemlidir. Hatır gönül ilişkisi ile atanan yönetici idareci kategorisinde kalabileceği gibi, atandığı pozisyonu dolduramayıp, yalnızca bordroda pozisyonun karşılığını alması söz konusu olabilir.
Liyakat faktörüne göre atanmış olduğunu kabul etsek bile her yönetici lider olamaz. O görev için liyakat yani değerler taraması yapılmaktadır. Liderlik nitelik ve özelliklerinin atanan kişide olmaması söz konusu olabilecektir. Bu Durumda yalnızca yönetici olarak kalacaktır, Organizasyonda lider olamayacak, lider olarak kabul edilmeyecektir.
Sözsüz İletişim ve Liderlik Eğitimi için Tıklayınız. |
Soru 6: Eğitimle her yönetici lider olarak yetiştirilebilir mi?
Cevap 6: Garder'a göre insanların etili bir lider olmasını sağlayan birçok beceri öğretilebilmektedir. Covey ise ne lider doğulduğunu ne olduğunu, sadece eğitildiğini vurgulamaktadır. Yani bilim eğitimin katkısını ortaya koymaktadır.
Eğitimin Liderlik gelişiminde katkısı, faydası inkâr edilemez, mutlaka katılımcılara katkıda bulunacaktır. Eğitime başlamadan önce kişinin ve eğitmenin karşısındakini tanımlaması, yada tanılaması gerekecektir. Daha basit bir anlatımla Doktora gittiğinizde size önce şikayetlerinizi ve belirtileri soracak ve sorunu anlamaya çalışacak daha sonra ise tedavi önerecektir.
Bizde genel olarak eğitimlerde konu dar anlatımla ele alınmaktadır. Kişilerin kendisini tanımasına öncelik verilmemektedir. Bence liderlik eğitimlerinde katılımcıların öncelikle kendilerini anlamaları, gelişim alanlarını belirlemeleri ve bu alanlara odaklanacak ve kişisel gelişime devam edecek bilinçte olmaları gerekmektedir.
Eğitim mutlaka katılımcılara katkı sağlayacak ve eğitim sürecinin çıktıları katılımcılar tarafından kullanılacaktır. Açıkça söylemek gerekirse eğitime katılan herkes lider olamayacak ve içlerinden bir kısmı eğitim çıktılarından kendini anlayacak ve kişisel gelişimini sürdürerek lider olacaktır.
Soru 7: Liderlikte zekanın rolünü nasıl tanımlayabiliriz?
Cevap 7: Zeka ve liderlik bağıntısı yıllar boyunca araştırma konusu olmuştur. Liderler takipçilerine göre daha zekidir, zeka ve liderlik algısını bu pekiştirmektedir. ( Bass 1990, Devade& Alliger 1986). Biz genel olarak IQ olgusuna bakmaktayız, peki EQ yani duygusal zekanın liderlik boyutuna katkısı nedir? sorusuna cevap ise Amerika'da yapılan bir araştırma sonucundan gelmektedir. Mcclelleand'ın yaptığı bir araştırmaya göre Duygusal zekası yüksek şirket yöneticilerinin yıllık hedeflerini %20 aştığı halde, duygusal zekası düşük yöneticilerin hedeflerini aşamadığı tespit edilmiştir. Buradan varacağımız sonuç ise IQ önemli olmakla birlikte EQ da iş hayatında başarılı olmak için önemlidir.
Hay/Mcber firmasında yapılan araştırmada altı liderlik tipi zorlayıcı, Otoriter, Uzlaştırmacı, Demokrat, Örnek Olan ve Koçluk yapan 3871 yönetici üzerinde yapılan araştırmada liderlik davranışının şirketin finansal yapısına doğrudan etkisi olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada her liderlik modelinde farklı duygusal zeka öğeleri ortaya çıkmıştır. Bu iki araştırmanın bize söylediği EQ iş hayatında önemlidir ve işe eleman alırken ve eğitimlerde bu konulara dikkat etmemiz gerektiğidir.
Etkili Sunumda Evrensel İlkeler kitabımın İçeriğine uygun hazırladığım; |
Soru 8: Liderlik eğitimi ne zaman ve nasıl başlamaktadır?
Cevap 8: Fukada ve Hicks okul öncesi çocukların serbest oyun sırasında liderlik davranışlarını incelemiştir. Oyunu başlatma, oyunu kurma, cesaretlendirme, Direktif verme konularında oluşturdukları kontrol listesine göre yapılan çalışmalarda liderlik davranışının çok boyutlu olduğu çocuğun kişisel özelliği ile liderlik davranışı arasında bağ olduğu ortaya konmuştur. Oyun süresinde çocukların bir araya gelmesi ile liderlik etmeyi öğrendikleri görülmektedir. Buradan hareketle liderlik eğitimin çocuklukta başladığını kabul etmemiz gerekir.
Son yıllarda çocuklar IQ açısından yükselen değerlere sahip olurken duygusal zekaları azalmaya başlamıştır. Ortalama çocuklar daha yalnız ve bunalımlı daha öfkeli, sinirli ve endişelenmeye yatkın daha güdüsel ve saldırgan olmaya başlamıştır. Bunun yalnızca ekran odaklı oyun oynama ve yalnız kalma ve sosyal çevreden kopuk, sokakta oyun oynamama konusu ile bağıntısını sizin anlayışınıza ve yorumunuza bırakıyorum.
Etkin İletişim ve Beden dili Eğitimi için Tıklayınız. |
Soru 9: Liderlik eğitiminde hangi konulardan başlamalıyız ve nasıl bir yol izlemeliyiz?
Cevap 9: Eğitim modüler olarak hazırlanmalı ve modüller bir bütünü oluşturacak şekilde oluşturulmalıdır.
Ø ilk adımda yöneticilikten liderliğe doğru ilerleyebilmek için adımları belirlemek ve daha sonra kişinin kendini kişilik olarak ve duygusal zekası ile, SWOT Analizi ile tanımlaması gerekmektedir.
Ø İkinci adımda ise yönetici ve liderin kullandığı en önemli hususların tanıtılması ve kullanmayı öğretmenin ele alınmasıdır. Bu konular,
o Soru sormak: soru sormak problemi teşhis etmenin, çözümü bulmanın ve karar vermenin temelidir. Soru sormayı bilmeyen bir yönetici ve lider olamaz. İletişimde karşıdaki kişiyi anlamanın temeli soru sormaktır. ve bunun tekniklerini öğrenmektir.
o Motivasyon: çalışanlarını motive edemeyen nasıl daha iyi bir verim hedefşeyebilir, nasıl motive edeceğim sorusuna cevap aramaktır.
o Geri besleme verebilmek ve alabilmek, şişin iyi yapılmasını sağlamanın yanısıra kişisel gelişim açısından da ayrı bir önem taşımaktadır.
o Delegasyon, Görev verme konusunu nasıl yapılmalı veya yapılmamalıdır. Konusu ve görev verme formatı nedir ele alınmalıdır.
Ø Üçüncü adımda; Sözsüz iletişim ve liderlik; iletişimin %93'ü sözsüz iletişim olarak tanımlanırken, karşınızdakinin mimiklerini, jestlerini ve tepkilerini anlayarak onları yönlendirmek oldukça önemlidir. Yönetici ve lider olabilmek için yalnızca karşıdaki okumak değil kendi bedeninizi de etkin kullanabilmelisiniz.
Soru 10: Eğitim hazırlamada hangi esaslara göre hazırlık yapıyorsunuz ve kaynaklarınız nedir?
Cevap 10: Yönetim ve liderlik konusunda 33 yıl süre ile edindiğim bilgi ve tecrübemi bir mantık zinciri içerisinde süzdükten sonra eğitim içeriklerini hazırlamaktayım. Yöneticilik ve liderlik konusunun da hazırladığım günlük eğitimleri modül olarak isimlendirebiliriz; ilk modül: YÖNETİCİLİKTEN LİDERLİĞE, ikinci modül: LİDER VE YÖNETİCİNİN ALYAN ANAHTAR SETİ, üçüncü modül: SÖZSÜZ İLETİŞİM VE LİDERLİK'tir.
Bu eğitimleri hazırlamadan önce bilimin neler üzerinde odaklandığına baktım, ve tecrübelerimle bilimin çıktıları ile birleştirmeye, harmanlamaya karar verdim.
Yönetsel Becerilerin geliştirilmesi Eğitimi için Tıklayınız. |
Silverman 1993 yılında üstün zekalılar için liderlik eğitimleri hazırlarken şu hususları kapsamasına dikkat etmiştir.
Ø Kişinin güçlü taraflarının farkında olması
Ø Başkalarının ihtiyaçlarının farkında olması
Ø Gerçek problemi tespit edebilme
Ø Global konulardan haberdar olma
Ø Grup süreçlerini analiz edebilme
Ø İşbirliğine açık olma
Van Tassel başka ise liderlik müfredatında şunları içermelidir demiştir.
Ø Kişilik boyutları hakkında daha iyi bir anlayış kazanma
Ø Kişilik boyutları hakkında daha iyi bir anlayış kazanma
Ø Güçlü ve zayıf yönleri içselleştirme ve ifade etme
Ø Liderin zihni alışkanlıkları ve beceri ve değerleri nasıl bireysel davranışlara dönüştürdükleri hakkında bilgi sahibi olma
Ø problem çözme, yargılama, mantık yürütme gerçek problemlere uygulama
Ø Sosyal ve tik sorumluluğun önemini ifade edebilme
Hessel ve Fraklin ise Liderlik için kontrol listesi oluştururken ilk basamağa soru sormayı koymuşlardır.
Cevap 11: Bu bilimsel araştırmaların çıktıları ile tecrübemi harmanladığım eğitimlerin içerikleri karşılaştırdığında bütünlük oluşturduğu görülmektedir.
Ø Aslında eğitim, düşünmeyi bilen, doğru bilgiye hızla ulaşabilen, öğrenen ve öğrenmeyi öğrenen, insan olma durumunu koruyan, insanı ve emeği yok saymayan, özgür girişimi destekleyen kişiler yetiştirme amacındadır.
Ø Yukarıda eğitimin amacını yazdım ve bir kez daha eğitimin amacını hatırlatmak istedim amacım yalnızca öğretmek değil, sizlere öğrenmeyi ve bilgiye ulaşmayı, bilgiyi kullanma arzusuna sahip olmanızı sağlamaktır. Eğer konular ayrı günlerde ele alınırsa insan zihni çalışma prensibi en son öğrenilen en öne alınır prensibinden dolayı, katılımcıların bir kısmı tüm resmi ve bağlantıları kurma zorluğu yaşamaktadırlar, bu nedenle modülleri bir arada bütünlük sağlayacak şekilde oluşturmanın doğru olacağı fikri oluştu. buna uygun olarak içerikleri hazırladım.
Ø Eğitimde Motivasyon, soru sorma gibi bir çok modül bir arada sunulmaktadır amaç yalnızca para kazanma odaklı olsaydı, bu konuları ayrı ayrı sunmak ve her birini tek günde vermek ticari anlamda daha çekici olurdu. Eğitimde aynı günde birbiri ile ilintili konuların verilmesiyle katılımcıların büyük resmi görebilme imkanına sahip olmaları sağlanmaktadır.
Benim düşünceme ve tecrübeme göre liderlikte en önemli iki konu nedir sorusunun cevabı ise:))
Fikret GÜZELLER